Lesbosen egon zen bitartean, euskal ordezkaritzak, Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburua, Nerea Melgosa, eta Migrazio eta Asiloko zuzendaria, Xabier Legarreta buru zituela, bertatik bertara ikusi ahal izan ditu uharteko errefuxiatuen eta migratzaileen baldintzak. Zuzeneko testigantza horrek indartu egin du Eusko Jaurlaritzak krisi honen aurrean irtenbide eraginkor eta humanitarioagoen alde egiteko duen erabakitasuna.
“Bisitak egin ditugu tokiko agintariekin, eta horietako bakoitzean korridore humanitarioak sortzeko eta igarotze seguruak bermatzeko beharra defendatu dugu, Migraziorako Euskal Itun Sozialean hartutako konpromisoa betez”, esan du Melgosa sailburuak.
Euskal ordezkaritzak uste sendo bat du: Euskadiko harrera-eredua jarraitu beharreko eredu bat da, elkartasunean eta enpatian oinarritua. Frogatuta dago pertsona horiek harrera-gizartean integratzeko eraginkorrak direla korridore humanitario seguruen ikuspegia, migrazio-politikak gizatiartzea eta babes bila dabiltzan pertsonei banakako arreta ematea.
Nerea Melgosa sailburuak adierazi duenez, “Eusko Jaurlaritzak egunotan ikusi duenez, pertsona guztien giza eskubideak errespetatzeko eta arlo horretan hartutako nazioarteko akordio guztiak betetzeko eskatzen dugu berriro”.
Bestalde, Zaporeak GGKEak uhartean lanean jarraituko du, Kara Tepe II kanpamentuko errefuxiatuentzat eta inguruko beste gizarte-erakunde batzuentzat egunero 2.000 errazio baino gehiago eginez.
“Zaporeakekin hiru egun kalean igaro ondoren, esan dezakegu oso harro gaudela bere profesionaltasunaz, bere aintzatespenaz, eta Lesbosen bere misioa beharrezkoa dela egiaztatzen dugu”, esan du sailburuak.
Bidaia horretan, Eusko Jaurlaritzak Greziako agintariekin eta Europako beste erakunde batzuekin lankidetza estuan lan egiteko ahalegina egiten du, migrazio-krisiari modu eraginkorragoan heltzeko eta lekualdatuen oinarrizko eskubideak errespetatzeko epe luzeko irtenbideak sustatzeko.
Zergatik Lesbos
Lesbos greziar uhartea, Turkiarekiko hurbiltasunagatik, Siriako gerrarekin eta Estatu Islamikoaren sorrerarekin 2014tik Europarako migrazio ate handietako bat da. Garai hartan, 19.000 asilo eskatzaile baino gehiago bizi ziren Moriako kanpamentu gainezka eta osasungaitzean. Kanpamenduak su hartu zuen eta Greziako agintariek beste kanpaleku bat jarri zuten, oraingoan konposatu handiago eta askoz kontrolatuago batean. Turkia da migratzaile hauek zeharkatzen dituen herrialdea. Europar Batasunak eta Turkiak 2016an sinatutako akordioaren arabera, Egeoko uharteetara modu irregularrean iristen diren pertsona guztiak Turkiara itzuliko lirateke.
Azken urteotan, Europako hegoaldeko herrialdeetara milioika etorkinen etorrera Grezian pilatu da, batez ere, Turkiarekiko hurbiltasunagatik. Greziako errefuxiatu-esparru saturatuena Lesbos uhartekoa da, Turkiarekiko hurbiltasunagatik. Azken herrialde hau Siriako eta Ekialde Hurbileko beste eskualde batzuetako gerratik ihesi doazen pertsonen migrazio bideari dagokio.
Greziako errefuxiatuen kanpamenduetan bizi den jende kopurua neurriz kanpoko kopuru batera iristen da: Iheslarientzako Nazio Batuen Goi Batzordearen (ACNUR) datuen arabera, 2019an 74.000 pertsona baino gehiago iritsi ziren heleniar herrialdera, kopuru hori ia bikoitzean gainditzen duena Espainiakoa, errefuxiatu gehien dituen bigarrena baita.
Itsasoan zehar kilometro askotako odisea baten ostean, milaka errefuxiatu iristen dira greziar Lesbos uhartera, eskualdeko errefuxiatu-esparru saturatuena bihurtu baita, hain urrun ez dagoen Turkiako kostaldetik gertuen dagoena baita, 24 kilometrora baino ez. Grezian arazoa larria da, umezurtzak daude, familia hautsiak, ur, janari, sendagai falta eta etorkizun duin bat imajinatzeko aukera urria da.