Apirilaren 14tik 17ra, indarkeria politikoaren, generoaren eta adiskidetzearen inguruko Nazioarteko Biltzarra izan zen Ameriketako Estatu Batuetako Dartmouth Collegen. Biltzarrean Balkanetako gerra eta Euskal Herriko gatazka aztertu zituzten, bereziki. “Unspeakable Truths: Political Violence, Gender, and Reconciliation in the Balkans and Spain: Basque Country” izeneko topaketa Darthmouth Collegeko (AEB) Annabel Martín irakasleak antolatu zuen, eta Europako gizarteak gure historia hurbilean bizi izan dituen bi gatazkaren ondorioak eta onbideratze-bidea izan zituen aztergai nagusi: Balkanetako gerrak 1990eko hamarkadan eta ETAren gatazka armatua Espainian eta Frantzian (1959-2011). Biltzarra streaming bidez ere jarraitu ahal izan zen.

Euskal Herritik gonbidatu zituzten pertsonen artean zeuden Maixabel Lasa, Esther Pascual Francisco de Vitoria Unibertsitateko irakaslea eta topaketa errestauratiboetako bitartekaria, Xabier Etxeberria Unibertsitate Konplutentseko irakaslea, Luisa Etxenike idazlea, Larraitz Ariznabarreta Renoko Unibertsitateko irakaslea eta Cristina Ortiz-Ceberio Wisconsineko Green Bay Unibertsitateko irakaslea. Deustuko Unibertsitatearen izenean, María Pilar Rodríguez eta Iñaki García Arrizabalaga irakasleek hartu zuten parte, baita Unai Carmona Komunikazioko eta Zuzenbideko 5. mailako ikasleak ere, liburu hau idatzi duten ikasle guztien ordezkari: 'Cartas transatlánticas: Un diálogo epistolar entre jóvenes sobre la violencia y la convivencia social en Euskadi y en EE.UU.'.

Nazioarteko biltzarraren testuingurua eta helburuak

Gatazka politiko armatua ez zaio arrotza gaur egungo Europari. Ideologia nazionalista erradikalizatu batzuen bidez, Estatuak zigortutako indarkeria etniko eta erlijiosoa, herritarren kontra egiten duten armada eta indar polizialak eta talde terroristak heriotza eta suntsipena ekarri duten eragileen zerrenda luzea osatzen joan dira. Biltzarrak gizarte horiek gaur egun bizi duten erreparazio prozesua azpimarratu nahi du. Nola itzul daitezke bizitza moralera gizatasuna kentzeko prozesu horien aurrean ezer egin ez duten edo modu aktiboan erreakzionatu ez duten komunitateak? Indarkeriarik ezaren pedagogia berriak sendotu ahala, eta gerraren eskala bakearen eskalak ordezkatzen doan neurrian, gizarte bakoitzeko gizarte giroaren amorru moralak behera egin dezake, bakearen eta bizikidetzaren bidean lan egiten bada.

Topaketaren helburu zehatzen artean honakoak dira azpimarratzekoak: gerraren gaitzen azpian dauden giza eskubideen urraketen konplexutasuna ulertzea, gerrak eta gatazkak eragiten dituzten genero identitate arazoak nabarmentzea, gerra garaian egiten diren bortxaketa eta tortura krimenen genero espezifikotasuna lantzea, indarkeria garaian afektuak izan duen zeregina eta justizia errestauratiboko esperientzien arrakasta azpimarratzea, eta banakako eta taldeko onbideratze prozesuetan arteek egin dezaketen ekarpena agerian jartzea.